İran parlamenti NPT-dən çıxmaq üçün qanun layihəsi hazırlayır

İran parlamenti Avropa ölkələri BMT-nin ölkəyə qarşı sanksiyalarını bərpa edəcək “snapback mexanizmini” işə salacağı təqdirdə, 1970-ci ildən üzvü olduğu Nüvə Silahlarının Yayılmaması Müqaviləsindən (NPT) çıxmaq üçün qanun layihəsi hazırlayır.

İran Parlamentinin Milli Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Komissiyasının sözçüsü Ebrahim Rezai parlamentin bu gün keçirilən iclasında BMT sanksiyalarının bərpası mexanizminin potensial aktivləşdirilməsinin nəticələrinin müzakirə edildiyini açıqlayıb.

Rezai, "Komissiya üzvlərinin əksəriyyəti, tətik mexanizmi işə salınarsa, hökumətin NPT-dən çıxmasını tələb edən qanun layihəsinin hazırlanaraq parlamentə təqdim edilməsini təklif etdi. Bu qanun layihəsi Milli Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Komissiyasında müzakirə edildi. Layihə hazırlanır və araşdırılacaq" dedi.

2015 Nüvə Sazişi və "Tetik Mexanizmi"
İran, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi üzvü və Almaniya arasında 14 iyul 2015-ci ildə sanksiyaların ləğvi müqabilində İranın nüvə fəaliyyətlərini məhdudlaşdıran saziş imzalanıb. ABŞ 2018-ci ildə birtərəfli qaydada sazişdən çıxıb və İrana qarşı sanksiyaları bərpa edib. İran Avropa ölkələrindən ABŞ-ın sanksiyalarını kompensasiya etmək üçün tədbirlər görmələrini xahiş etmişdi, lakin onların ABŞ-ın hərəkətinə qarşı çıxmalarına baxmayaraq, avropalılar tədbir görmədilər.

İran sonradan bir il sonra saziş çərçivəsində götürdüyü öhdəlikləri ləğv etməyə başladı və yüksək səviyyəli uranın zənginləşdirilməsi fəaliyyətinə keçdi.

E3 nüvə sazişinin Avropa tərəfləri, Böyük Britaniya, Fransa və Almaniya, ABŞ-ın birtərəfli qaydada çıxmasından sonra həyata keçirilməyən sazişdə “snapback” bəndini işə salmaqla hədələyir. Bu bənd razılaşmanı pozduğuna görə BMT-nin İrana qarşı sanksiyalarını bərpa edəcək. Mexanizmin tətbiq müddəti oktyabrın 18-də başa çatır.