04.04.2023 İqtisadiyyat

26 5

Kommersant.az məsələni Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şabanla müzakirə edib. Ekspertin sözlərinə görə, dünyada neftin qiyməti qalxırsa, Azərbaycan nefti də buna uyğun olaraq bahalaşır. Lakin bizim neftin qiyməti dünya birjasında təyin edilmir:

"Azərbaycan neftinin qiyməti terminalda alıcı və satıcı arasında həmin gün “Brent” markalı neftin qiymətinə və neftə olan tələbata uyğun təyin edilir. Elə olur ki, “Brent” markalı neftdən 2 dollar, elə də olur 10 sent baha olur. Bu tələbatdan asılıdır”.

Neftin qiyməti ötən həftə 79 dollar idi, indi isə 85 dolları keçib. Bu bizə nə verəcək?

Ekspert bildirib ki, Azərbaycan hazırda bazara gündəlik olaraq kondenstla birlikdə 600 min bareldən bir qədər çox neft çıxarır:

"Əgər dünən nefti tutaq ki, neft 79 deyil, 80 dollara, bir dollar bahasına satmışıqsa, bu o deməkdir, satdığımız əlavə 600 min dollar gəlir əldə etmişik. Qeyd edim ki, 2020-ci ildən sonra neftin orta ixracı 40 dollardan baha idisə, 2021-ci ildə 71 dollar olub. 2022-ci ildə 103 dollar oldu”.

İlham Şaban neft pullarının xərclənməsindən də danışıb:

"Kim deyirsə neftin pulundan bizə bir dollar da çatmayıb, o insanlara demək istəyirəm ki, 2020-ci il zəfərindən sonra Qarabağda görülən qruculuq işləri neft qiymətlərinin artması şəraitində baş verib:

"Bunu borc və ya insanların vergilərinin artırılması hesabına etmək olardı. Amma neftin qiymətlərinin bahalaşması bu işlərin görülməsinə səbəb oldu. Neftin istər həyatımıza, istər də iqtisadiyyatımıza təsiri və qarşımızda duran strateji məsələlərin həllində onun rolu böyükdür”.

Bu müvafiq qərarın neft hasilatımıza da təsirindən danışan İlham Şaban bildirib ki, Azərbaycan neftinin hasilatı 2010-cu ilin üçüncü rübündən azalıb:

"Pik dövrünü keçərək, o zamandan bu günə 2.1 dəfə azalıb. Bundan sonra da kommersiya baxımından neftin çıxarılması sərfəli olmayana qədər də azala-azala gedəcək".