Gələn ildən qüvvəyə minən dəyişikliklər və vaxtilə tətbiq edilmiş bəzi güzəştlərin qüvvədən düşməsi nəticəsində işçilərin əmək haqqından tutulan məbləğlər də dəyişəcək.
“Kommersant.az” hüquqşünas Şəhyriyar Həbilovun bununla bağlı hesablamasını təqdim edir.
2021-ci ildən bütün ölkə ərazisində tətbiq edilən icbari tibbi sığorta ilə əlaqədar qeyri-neft və qeyri-dövlət sahələrindəki 8 min manatadək əmək haqqısı olanlar üzrə 50%-lik güzəşt ləğv ediləcək.
Beləliklə 2022-ci ildən əmək haqqından tutulmaların aşağıdakı kimi olacağı gözlənilir:
- gəlir vergisi
- məcburi dövlət sosial sığorta haqqı
- işsizlikdən sığorta haqqı
- icbari tibbi sığorta haqqı
İcbari tibbi sığorta üzrə sığorta haqqı məbləğləri aşağıdakı kimi hesablanacaq:
- Dövlət sektoru və neft-qaz sahəsində əmək müqaviləsi əsasında çalışan şəxslərin əmək haqqının 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i, 8000 manatadək isə 2%-i məbləğində
- özəl sektorda çalışanlar, mülki-hüquqi müqavilə əsasında çalışanların əmək haqqından 8000 manatadək hissənin 2%-i, (2021-ci ildə 1% idi), 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i məbləğində
Beləliklə hesablanma formasını təqdim edirik.
1) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
1.1) əmək haqqı 250 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi - tutulmur (8000 AZN-dək)
b) sosial sığorta haqqı - 250 AZN əmək haqqının 200 AZN hissəsinə görə 3%-i, yəni 6 AZN,
200 AZN-dən yuxarı hissə üçün isə 50 AZN-in 10%-i, yəni 5 AZN, ümumilikdə 6+5=11 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı - 250 AZN-in 0.5%-i = 1.25 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı - 2% = 5 AZN
250-(0+11+1.25+5)=250-17.25=233.75
Netto məbləğ 233.75 AZN olacaq
1.2) əmək haqqı 8000 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əmək haqqı üzrə
a) gəlir vergisi - 8000 AZN-dən yuxarı məbləğin 14%-i
8100-8000=100 AZN
100 AZN-in 14%-i = 14 AZN
b) sosial sığorta haqqı - 8100 AZN-200 AZN=7900 AZN
200 AZN-ə görə 6 AZN (200 AZN-in 3%-i)
7900 AZN-ə görə 790 AZN (7900 AZN-in 10%-i)
c) işsizlikdən sığorta haqqı - 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı - 8000 manata görə 2%, yuxarı olan 100 manata görə 0.5%=160+0.5=160.5
8100-(14+790+6+40.5+160.5)=8100-1011=7089 AZN
Netto məbləğ 7089 AZN olacaq.
2) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan və dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
2.1) əmək haqqı 250 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi - 250 AZN-in 200 AZN-dən artıq hissəsi üzrə 14%
250-200=50
50-in 14%-i=7 AZN
b) sosial sığorta haqqı - 250 AZN-in 3%-i = 7.5 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı - 250 AZN-in 0.5%-i = 1.25 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı - 250 AZN-in 2%-i = 5 AZN
250 AZN-(7+7.5+1.25+5)=250-20.75=229.25
Netto məbləğ 229.25 AZN olacaq
2.2) əmək haqqı 2500 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əmək haqqı üzrə
a) gəlir vergisi - 8100 AZN-2500 AZN=5600 AZN
2500 AZN-ə görə həmin məbləğin 14%-i = 350 AZN
5600 AZN-in 25%-i = 1400 AZN
b) sosial sığorta haqqı - 8100 AZN-in 3%-i=243 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı - 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı - 8000 AZN-in 2%-i və 100 AZN-in 0.5%-i = 160.5 AZN